Ο μαέστρος Γιάννης Τσανακάς άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στη μουσική εκπαίδευση της Λάρισας και παρακαταθήκη το σπουδαίο έργο του στο Δημοτικό Ωδείο της Λάρισας.
Ο Γιάννης Τσανακάς γεννήθηκε στη Στρατονίκη Χαλκιδικής. Τις μουσικές του σπουδές άρχισε ουσιαστικά στο Δημοτικό Ωδείο Λάρισας το 1958, με καθηγητές τον Σπύρο Τσαντήλα (Αρμονία) και την Φεβρωνία Λουίζου (Πιάνο). Συνέχισε στο Ελληνικό Ωδείο Αθηνών Ενοργάνωση και Διεύθυνση Μπάντας με τον Επαμεινώνδα Φασιανό και Αντίστιξη, Φούγκα, Σύνθεση με τον Μιλτιάδη Κουτούγκο. Παρακολούθησε σεμινάρια διεύθυνσης χορωδίας με τους Giorgio Bredolo, Lilia Giuleva και Αντώνη Κοντογεωργίου.
Από το 1979 μέχρι το 2001 ήταν Καλλιτεχνικός Διευθυντής και Καθηγητής Ανωτέρων Θεωρητικών στο Δημοτικό Ωδείο Λάρισας, καθώς και στο Δημοτικό Ωδείο Καρδίτσας απ’ το 1983 μέχρι το 1998.
Από τις τάξεις του απεφοίτησαν πολλοί σπουδαστές, με πτυχία Αρμονίας, Ενοργάνωσης, Αντίστιξης, Φούγκας και Σύνθεσης, οι οποίοι σταδιοδρομούν ως καθηγητές σε Μουσικές Σχολές, Ωδεία, στη Μέση Εκπαίδευση καθώς και σε Ακαδημίες του εξωτερικού.
Συνθέσεις του: «Ο τελευταίος αποχαιρετισμός του Ιησού» βυζαντινή καντάτα για Βαρύτονο Ανδρική Χορωδία και Συμφωνική Ορχήστρα, «Θηραμένης» δραματική σκηνή για Βαρύτονο, Μπάσο, διπλή Ανδρική Χορωδία και Συμφωνική Ορχήστρα, «Θαλασσινές Μνήμες» συμφωνική εικόνα, «Ηρωική» εισαγωγή έργα για φωνή και πιάνο, έργα για σόλο όργανο συνοδεία πιάνου, έργα για πιάνο όπως η «Δωρική Σουίτα» και έργα για χορωδία a cappella.
Η μεγάλη αγάπη του Γιάννη Τσανακά για το ποδόσφαιρο και ειδικότερα για την ομάδα της Λάρισας, την ξακουστή ΑΕΛ, τον παρακίνησε να συνθέσει τον ύμνο της ΑΕΛ, ο οποίος τραγουδιέται μέχρι και σήμερα εμψυχώνοντας ποδοσφαιριστές και φιλάθλους.
Ενορχήστρωσε, μετέγραψε και διασκεύασε συνθέσεις του κλασικού ρεπερτορίου, μουσικής κινηματογράφου, ελαφράς και δημοτικής μουσικής.
Απ’ την άνοιξη του 1963 μέχρι και το 1976 διετέλεσε Αρχιμουσικός στη Φιλαρμονική του Δ.Ω.Λ.
Κατά το διάστημα αυτό δίδαξε μεθοδικά και συνέβαλε αποφασιστικά στην ποιοτικής της ανέλιξη, παρουσιάζοντας αξιόλογες συναυλίες τόσο με τη Φιλαρμονική, όσο και με την περίφημη Ορχήστρα Πνευστών που δημιούργησε με επίλεκτους εκτελεστές της Φιλαρμονικής. Η πρώτη εμφάνιση της Ορχήστρας Πνευστών έγινε στη Λάρισα, στην αίθουσα του κινηματοθέατρου «Διονύσια» στις 12 Απριλίου το 1970. Ειδικά για την σύνθεση της Ορχήστρας αυτής μετέγραψε και ενορχήστρωσε πάνω από 60 μουσικά έργα και τραγούδια.
Πολύ γρήγορα η Ορχήστρα έγινε γνωστή σε όλη την Ελλάδα. Εκτός απ’ τη Λάρισα, έδωσε συναυλίες σε πόλεις της Ελλάδας όπως: Θεσσαλονίκη, Πειραιά, Γιάννενα, Λαμία, Λιβαδειά, Καρπενήσι, Καρδίτσα, Τρίκαλα, Βόλο, Κατερίνη, Ηράκλειο Κρήτης κ.α. με εξαιρετική επιτυχία, αποσπώντας πάντα τα καλύτερα σχόλια και κριτικές. Με την Ορχήστρα Πνευστών συνέπραξαν ως σολίστ, σπουδαίοι καλλιτέχνες της εποχής όπως οι: Αιμίλιος Λαγόπουλος (βιολί), Ίλζε Σακελλάριου (πιάνο), Φωφώ Κουκουτάρα, Λυρικοί καλλιτέχνες κ.α.
Απ’ το 1965 μέχρι το 1980 διετέλεσε Αρχιμουσικός της Φιλαρμονικής του Δήμου Ελασσόνας.
Ο Γιάννης Τσανακάς με μεθοδική δουλειά, μεράκι και αγάπη, ξεπερνώντας τα στενά πλαίσια μίας μικρής επαρχιακής πόλης, κατάφερε να δημιουργήσει ένα σπουδαίο έργο στην Ελασσόνα και να αναδείξει πάρα πολλά ταλέντα μικρών του μαθητών, οι οποίοι αργότερα σταδιοδρόμησαν στον χώρο της μουσικής σε όλη την Ελλάδα. Η Φιλαρμονική υπό την καθοδήγησή του, τα 15 αυτά χρόνια, παρουσίασε πλούσιο και ποιοτικό καλλιτεχνικό έργο, δίνοντας συναυλίες στην Ελασσόνα και στις γύρω περιοχές, ανεβάζοντας το πολιτιστικό επίπεδο της πόλης.
Παράλληλα απ’ τις αρχές της δεκαετίας του ’70, διηύθυνε την Ανδρική Εκκλησιαστική Χορωδία Ελασσόνας η οποία έψαλε τη «Θεία λειτουργία» σε Ιερούς Ναούς της Ελασσόνας και όλων των χωριών της επαρχίας. Η Εκκλησιαστική Χορωδία στη συνέχεια, μετεξελίχθηκε σε Αντρική Χορωδία συναυλιών, εντάχθηκε στο σύλλογο «Περραιβία» και έδωσε σημαντικές συναυλίες στην Ελασσόνα και σε άλλες πόλεις και χωριά, φέρνοντας για πρώτη φορά το κοινό της επαρχίας σε επαφή με τη χορωδιακή μουσική. Με βάση την Ανδρική Χορωδία, στη συνέχεια δημιούργησε τη Μικτή Χορωδία Ελασσόνας, με την οποία παρουσίασε κυρίως Χριστουγεννιάτικες συναυλίες στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Δήμου Ελασσόνας.
Το 1976 ίδρυσε την Παιδική Χορωδία του Δήμου Ελασσόνας, την οποία διηύθυνε μέχρι το 1980.
Η Παιδική Χορωδία Ελασσόνας υπό την διεύθυνσή του, παρουσίασε σημαντική δραστηριότητα και αναδείχτηκε ως μία απ’ τις καλύτερες παιδικές χορωδίες, καθώς λίγους μήνες μετά την ίδρυσή της, βραβεύτηκε με 3ο Βραβείο στον 2ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό του Χορωδιακού Φεστιβάλ Αθηνών, που πραγματοποιήθηκε στο Hilton.
Το 1977 ίδρυσε την Παιδική Χορωδία του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας την οποία διηύθυνε μέχρι το 1981.
Η Παιδική Χορωδία αποτελούνταν από μαθητές του Δημοτικού Ωδείου. Τον Οκτώβριο του 1978 κάνοντας την παρθενική της εμφάνιση, πήρε μέρος στον 3ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό του Χορωδιακού Φεστιβάλ Αθηνών, στο Hilton. Στο διαγωνισμό αυτό η Χορωδία κατέκτησε επάξια την 2η θέση, με 3ο βραβείο, σε πανελλήνια κλίμακα.
Το 1981 ίδρυσε την Γυναικεία Χορωδία του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας την οποία διηύθυνε μέχρι το 2002.
Κάτω από την εμπνευσμένη καθοδήγηση του Γιάννη Τσανακά, τη συστηματική δουλειά και την άρτια μουσική διδασκαλία, η Χορωδία εξελίχθηκε σε σύνολο υψηλών προδιαγραφών και, πολύ γρήγορα, έγινε ευρύτατα γνωστή στους χορωδιακούς κύκλους.
Το 1981, αν και νεοσύστατη πήρε την 1η θέση, με δεύτερο Βραβείο, στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό του Χορωδιακού Φεστιβάλ Αθηνών που έγινε στο Hilton.
Το 1984 έλαβε μέρος στον Πολυφωνικό Διαγωνισμό του Arezzo της Ιταλίας. Εκεί η Γυναικεία Χορωδία του Δ.Ω.Λ. γνώρισε την μεγαλύτερη ίσως επιτυχία στην ιστορία της, καθώς κατέλαβε τη 2η θέση με 3ο Βραβείο (σημειωτέο ότι δε δόθηκε 1ο Βραβείο). Ήταν μία μεγάλη επιτυχία της Χορωδίας, που την έκανε γνωστή σ’ όλο τον κόσμο καθώς ο Πολυφωνικός Διαγωνισμός του Arezzo θεωρείται ως ένας απ’ τους πλέον έγκυρους της Ευρώπης.
Το 1985 έλαβε μέρος στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό του Χορωδιακού Φεστιβάλ Αθηνών και πήρε το 1ο Βραβείο με εξαιρετικά σχόλια της Κριτικής Επιτροπής. Ακολούθησαν, το 1986, η βράβευση στον Διεθνή Πολυφωνικό Διαγωνισμό στη Gorrizzia της Ιταλίας και η συμμετοχή στο Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ στην Tour της Γαλλίας.
Παράλληλα, έδωσε πολλές συναυλίες στη Λάρισα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και συμμετείχε σε Χορωδιακά Φεστιβάλ και Συναντήσεις Χορωδιών στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Κεφαλονιά, Νίκαια, Τρίπολη, Αταλάντη, Λαμία, Κατερίνη, Σκιάθο, Βόλο, Κοάνη, Τύρναβο κ.α. Έλαβε επίσης μέρος σε Συναντήσεις Χορωδιών Νέων που οργάνωσε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Η Γυναικεία Χορωδία προσκεκλημένη από την ΕΡΤ έδωσε συναυλία στο Studio C, η οποία μεταδόθηκε απευθείας απ’ το 1ο Πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας. Επίσης η Τηλεόραση της ΕΡΤ μαγνητοσκόπησε και μετέδωσε πρόγραμμα της Γυναικείας Χορωδίας, τα γυρίσματα του οποίου έγιναν στη Λάρισα (Άγιος Αχίλλειος, Δημοτικό Ωδείο, Αισθητικό Άλσος κ.α.).
Ο Οργανισμός υποτροφιών Ελλάδος προσκάλεσε δύο φορές τη Χορωδία στην Αθήνα για συναυλίες που δόθηκαν στο Hilton και στο Εθνικό Θέατρο, στις οποίες συνέπραξε με την Ανδρική Χορωδία της Εμπορικής Τράπεζας.
Η Γυναικεία Χορωδία προσκλήθηκε από την Γυναικεία Χορωδία «Χριστίνα Μόρφοβα» και εμφανίστηκε στο περίφημο «Μέγαρο Πολιτισμού» της Σόφιας στη Βουλγαρία. Συμπράττοντας με τη Γυναικεία Χορωδία «Χριστίνα Μόρφοβα» της Σόφιας και την Ορχήστρα Εγχόρδων του Δ.Ω.Λ., ανέβασε στη Λάρισα το έργο «Stabat Mater” του G. B. Pergolesi. Η Χορωδία, έδωσε επίσης συναυλίες και σε άλλες πόλεις του εξωτερικού, όπως στη Βουδαπέστη, σε πόλεις της Ιταλίας, στη Μπάνσκα Μπίστριτσα της Τσεχοσλοβακίας κ.α.
Συνέπραξε με την Ανδρική Χορωδία του Μουσικού Συλλόγου Λάρισας και τη Λαρισαϊκή Χορωδία με τις οποίες παρουσίασε αποσπάσματα απ’ τα έργα «Messiah» του G. F. Handel, και «Carmina Burana» του Carl Orff. Συνεργάστηκε πολλές φορές με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας και με διάφορα άλλα οργανικά σύνολα για την παρουσίαση έργων για Χορωδία και Ορχήστρα.
Το 1983 αναλαμβάνει τη διεύθυνση της Μικτής Χορωδίας του Μουσικού Συλλόγου Τιρνάβου την οποία διηύθυνε μέχρι το 2002.
Με τη Μικτή Χορωδία του Μουσικού Συλλόγου Τιρνάβου έδωσε σειρά συναυλιών σε πόλεις του εξωτερικού: Το 1983 στη Γερμανία (Φραγκφούρτη, Βύρτσμπουργκ). Το 1985 στη Βουλγαρία (Σόφια και Πλέβεν). Το 1993 στο Reuscendo και το 1995 στο Umbertide στο Modone και στη Pietra Luga της Ιταλίας.
Το 1987 πραγματοποίησε πανηγυρική συναυλία (Λυρική Βραδιά) στον Τίρναβο, με τη συμμετοχή της Συμφωνική Ορχήστρας του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας και σολίστ την Τιρναβίτισα καλλιτέχνιδα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Λίνα Τέντζερη.
Συμμετείχε σε Χορωδιακά Φεστιβάλ και Συναντήσεις Χορωδιών όπως: Φεστιβάλ Κεφαλονιάς και Λέσχης του ΟΤΕ Θεσσαλονίκης (1988), Άργους Ορεστικού και της Ένωσης Χορωδιών Ελλάδος στο Θέατρο «Παλλάς» των Αθηνών (1989), Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Πρέβεζας (1990), Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Κηφισιάς (1992), Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής Βόλου (1994), Διεθνές Χορωδιακό Φεστιβάλ Αθηνών, στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας (1996), Φεστιβάλ Αιδηψού (1996), Χορωδιακό Φεστιβάλ του Πολιτιστικού Κέντρου Αλίμου (1998) κ.α.
Το 1991 πήρε μέρος στη μεγάλη συναυλία του Μίκη Θεοδωράκη που διοργάνωσε η θεραπευτική κοινότητα «Έξοδος» ενώ το 2001 παρουσίασε στο Δημοτικό Θέατρο Τιρνάβου το έργο «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» του Γιάννη Μαρκόπουλου, αποσπώντας τις καλύτερες κριτικές.
Το 1973 δημιούργησε τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας την οποία διηύθυνε έκτοτε μέχρι το 1999.
Το 1973 έγιναν οι πρώτες προσπάθειες για τη συγκρότηση της Συμφωνικής Ορχήστρας του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας από τον Γιάννη Τσανακά, ο οποίος τότε ήταν Αρχιμουσικός της Φιλαρμονικής. Η πρώτη εμφάνιση της Συμφωνικής Ορχήστρας πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 26 Μαΐου το 1973, στο κατάμεστο κινηματοθέατρο «Παλλάς» η οποία ήταν σταθμός για το πολιτιστικό «γίγνεσθαι» της Λάρισας. Καθηγητές σπουδαστές του Ωδείου, μουσικοί της Φιλαρμονικής, μουσικοί της Λάρισας και της γύρω περιοχής αποτέλεσαν το αρχικό δυναμικό της Συμφωνικής Ορχήστρας, η οποία παρουσίαζε προγράμματα με Λαρισαίους και ξένους σολίστ και Διευθυντή το Γιάννη Τσανακά.
Μετά από μια δεκαετία, περίπου το 1984 που αναπτύχθηκαν οι σχολές εγχόρδων και πνευστών οργάνων στο Δημοτικό Ωδείο Λάρισας, η σύνθεση της Ορχήστρας άλλαξε, αποτελούμενη σχεδόν αποκλειστικά από καθηγητές και σπουδαστές του Ωδείου. Η Ορχήστρα παρουσιάζονταν είτε ως Συμφωνική, είτε ως Ορχήστρα Δωματίου.
Με την Συμφωνική Ορχήστρα του Δ.Ω.Λ. συνέπραξαν Έλληνες και ξένοι σολίστ, όπως οι: Ο. Μάτσκε, Ι. Μακοβέι, Α. Ρεζνικόφσκι, Στ. Λαέτσου, Ν. Ουγκουρεάνου, Μ. και Τζ. Ντοροφτέι, Λ. Τέντζερη, Γ. Κουκουτάρας, Α. Κοντογεωργίου, Μ. Ικεούτσι. Γ. Ιωαννίδης, Σ. Άνθης, Αντ. Σακελλάριος, Δ. Δημόπουλος, Απ. Αλεξίου, Γ. Μαργαζιώτης, Ζ. Γκουρντιέ, Θ. Κυρζίδης, Ε. Παπαθωμαΐδη, Ν. Δημόπουλος, Ε. Βαλακώστα, Δ. Χατζούλης, κ.α. παρουσιάζοντας κοντσέρτα, συμφωνίες, εισαγωγές, σουίτες, μονόπρακτες όπερες, και άλλα έργα του κλασικού ρεπερτορίου. Η Συμφωνική Ορχήστρα συνέπραξε επίσης με χορωδιακά σύνολα (Γυναικεία και Μικτή Χορωδία του Δ.Ω.Λ., Μουσικό Σύλλογο Τιρνάβου, Μουσικό Σύλλογο Λάρισας, Λαρισαϊκή Χορωδία) παρουσιάζοντας έργα για Χορωδία και Ορχήστρα τόσο στη Λάρισα όσο και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας.
Όραμα του μαέστρου Γιάννη Τσανακά ήταν η Συμφωνική Ορχήστρα του Δ.Ω.Λ. να γίνει «Συμφωνική Ορχήστρα Κεντρικής Ελλάδος».
Το 1995 συγκρότησε τη Μικτή Χορωδία του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας την οποία διηύθυνε μέχρι το 2002.
Με τη Μικτή Χορωδία του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας που συγκροτήθηκε από επίλεκτους χορωδούς της Λάρισας, παρουσίασε έργα υψηλών απαιτήσεων όπως: «Gloria» του Ant. Vivaldi, «Messiah» του G. F. Handel και «Carmina Burana» του Carl Orff. Παρουσίασε επίσης έργα Ελλήνων συνθετών όπως: «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» του Γιάννη Μαρκόπουλου, «Μαουτχάουεν» του Μίκη Θεοδωράκη κ.α.
Με τη Μικτή Χορωδία προσκλήθηκε τον Μάιο του 1997 στο 1ο Διεθνές Φεστιβάλ της Πεντηκοστής στην πόλη Silvi Marino της Ιταλίας όπου και της απονεμήθηκε διάκριση, ενώ τον Ιανουάριο του 2001 συμμετείχε σε μία σειρά συναυλιών στα πλαίσια των εκδηλώσεων «Ελληνικό Πολιτιστικό Δεκαπενθήμερο» στο Στρασβούργο, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2001.
Ο Γιάννης Τσανακάς «έφυγε» στις 29 Απριλίου του 2002.
Δείτε το βίντεο του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας δήμου Αθηναίων, 19 Απριλίου 2020, σε ενορχήστρωση Γιάννη Τσανακά. Η Φιλαρμονική Ορχήστρα δήμου Αθηναίων συνεχίζει να μένει σπίτι κι έρχονται σήμερα στις οθόνες του σπιτιού σας με τον Ζορμπά του Μίκη Θεοδωράκη σε ενορχήστρωση Γιάννη Τσανακά και το αφιερώνει σε όλο το υγειονομικό και νοσηλευτικό προσωπικό, στέλνοντας μήνυμα αισιοδοξίας.
